İstanbul Topkapı Sarayı’nda depolarda koruma edilen değer biçilmez hazineler, gün yüzüne çıkarılmaya başlandı.
Bu hazinelerden birincisi olan “Topkapı Hançeri”, uzun bir ortanın akabinde 18 Eylül’de Topkapı Sarayı’nın silah koleksiyonun sergilendiği Dış Hazine Kısmı’nda sergilenmeye başlanmıştı.
ZÜMRÜTLERLE KAPLI TOPKAPI HANÇERİ
Sultan I. Mahmud’un Ender Şah’a ikram edilmek üzere yaptırdığı, fakat Şah’ın mevti üzerine Topkapı Sarayı hazinesinde koruma altına alınan zümrüt ve elmas taşlarla süslü Topkapı Hançeri, dünyanın sayılı hazineleri ortasında gösteriliyor. Dünyanın en pahalı hançeri olarak gösterilen hançerin kabzası üzerinde 3-4 milimetrelik üç zümrüt taş ve tekrar kabzanın en üst kısmındaki kapak üzerinde tek kesim bir zümrüt taş yer alıyor.
SULTAN II. MAHMUD TAHTI
Sultan II. Mahmud Tahtı ise 2 Ekim’de Bağdat Köşkü’nde sergilenmeye başlandı. Uzun bir ortanın akabinde yine standa çıkan Sultan II. Mahmud’un saltanat koltuğu; 19. yüzyıl etiketli, Avrupai biçimde tasarlanmış, Osmanlı devlet armalı ve II. Mahmud tuğralı.
KAŞIKÇI ELMASI
Dünyanın sayılı mücevherleri ortasında gösterilen armut biçimindeki Kaşıkçı Elması, birçok elmas uzmanı tarafından 19. yüzyıl başında kaybolan tarihi “Pigot Elması” olabileceği kanıtlanmaya çalışılsa da bu elmasın, 1680’lerin başında Saray Hazinesi’ne satın alma yoluyla girdiği biliniyor. Kaşıkçı Elması’nın saraya gelişi hakkında çok değişik görüşler ileri sürülürken; Sultan IV. Mehmed devrinde Defterdar Sarı Mehmed Paşa’nın kaleme aldığı “Zübde-i Vekaiyat (Olayların Özü)” isimli yapıttaki görüş, bunların içerisinde öne çıkıyor.
ELMASIN BULUNUŞ ÖYKÜSÜ
Defterdar Sarı Mehmed Paşa, bu yapıtında, 1090 (Mayıs 1679) olayları sırasında Kaşıkçı Elması’nın bulunuş hikayesini şöyle anlatıyor:
“Eğrikapı semtindeki çöplükte yuvarlak bir taş bulunmuş ve yaymacı üç kaşığa değişerek hırdavat ortasına bırakmıştı. Sonra gösterdiği kuyumculardan birisi, bu taşı 10 akçeye satın almış ve kendi meslektaşlarından birisine göstermişti. Taşın elmas olduğu anlaşılınca o da pay talep etmiş, bu yüzden ortalarında münakaşa çıkmış, sonunda olay kuyumcubaşıya aksetmişti. O da her iki kuyumcuya birer kese akçe verip taşı ellerinden almıştı. Daha sonra Vezir-i Azam Mustafa Paşa Hazretleri bu taştan haberdar olmuş ve kuyumcubaşıdan almaya karar vermişti. Lakin vaziyet padişaha aksetmiş, o da bu taşın saraya gönderilmesini emretmişti. Taş meydana çıkarılıp işlettirilince; 84 karat büyüklüğünde eşsiz bir elmas olduğu anlaşıldı ve padişah tarafından zapt edildi. Bu vesileyle kuyumcubaşıya kapıcıbaşılık ve birkaç kese akçe ihsan edilmiştir.”
İKİ FARKLI KARAT RAKAMI
Kaşıkçı Elması’nın 84 karat ve 86 karat olarak kayıtlarda değişik geçmesinin nedeni, metrik ve antik karat sistemleri ortasındaki farktan kaynaklanıyor.
