Merkez üssü Kahramanmaraş olan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki zelzeleler etkilediği 11 vilayette 800 binden fazla binada hasara neden oldu.
Depremin yıkıcı tesirlerinden sanayi bölgeleri de nasibini aldı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının datalarına nazaran, 38 OBS’nin 7’sinde kısmi alt yapı hasarları ile birlikte ağır ve orta hasarlı 5 bin 600 tesis bulunuyor.
İlgili kurumlar alanda hasar tespiti ve güzelleştirme çalışmalarını yürütüyor.
Sanayi sitelerine yapılan birinci müdahalelerle 33 bin tesis üretime başladı.
Sanayi hasarı 170 milyar lira
Tüm yapılan tespitlerle birlikte sarsıntı bölgesi olarak ilan edilen 11 vilayetteki endüstride oluşan hasarın yaklaşık 170 milyar lira olduğu kestirim ediliyor.
Yetkililer Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın öncülüğünde Bölgesel Kalkınma Odaklı Acil Aksiyon Planı üzerinde çalışıyor.
Sanayi tesisleriyle ilgili hasar raporu
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, zelzeleden ziyan gören bölgelerdeki sanayi tesisleriyle ilgili hasar raporunu açıkladı.
“34 Organize Sanayi Bölgesinin 7’sinde kısmi altyapı sorunu var”
Deprem bölgesinde bulunun 34 Organize Sanayi Bölgesinin (OSB) 7’sinde kısmi altyapı hasarları olduğunu söz eden Bakan Varank, ağır ve orta hasarlı 5 bin 600 tesisin bulunduğunu kaydetti.
Varank, tüm bölge bağlamında 33 bin tesiste üretimin başladığını vurgulayarak zelzelenin sanayi üzerindeki maliyetinin yaklaşık 170 milyar lira olduğunu söyledi.
Adıyaman’da inceleme
Bakan Varank, sarsıntı bölgesinde hasar gören sanayi tesisleri ile ilgili incelemelerine Adıyaman’da devam etti. Gölbaşı ve Besni ilçelerinin akabinde vilayet merkezine geçen Varank, Adıyaman OSB’de düzenlenen endüstriciler ile istişare toplantısına başkanlık etti.
“Güvenli yerleşim yerlerini yine tesis etmek boynumuzun borcu”
Adıyaman’daki toplantıda sanayicilerin meselelerini dinleyen Varank, tahlil noktasında yapılanları ve planlanan düzenlemeleri şöyle açıkladı:
Elbette yitirdiğimiz canları geri getirmemiz mümkün değil fakat geride kalanların acısını dindirmek, yaralarını sarmak için elimizden gelenin en fazlasını yapacağımızdan kuşkunuz olmasın. Zati bunun için bütün arkadaşlarımızla sürekli bölgedeyiz. Sizleri asla yalnız bırakmayacağız. Ülkemizde yaşadığımız evvelki felaketlerde nasıl yaptıysak, burada da binalarıyla, iş yerleriyle, altyapısıyla, üstyapısıyla yeni, inançlı yerleşim yerlerini tekrar tesis etmek boynumuzun borcu.
“33 bin tesisimizde üretimler başladı “
Deprem bölgesindeki endüstrinin mevcut durumunu ve muhtaçlıklarını ortaya koymak gayesiyle gruplarımızla OSB’ler, Sanayi Siteleri yahut ferdî üretim yapan fabrikalarda hasar taramasını tamamladık. Bölgede bulunan 34 OSB’nin 7’sinin altyapısında kısmi hasarlar var. Buralardaki tamirat ve tadilatlara çabucak başladık. OSB’ler ve Sanayi Sitelerinde yıkılan, ağır ve orta hasarlı 5 bin 600’e yakın tesis bulunuyor. Bunun dışında kalan 33 bin tesisimizde ise -ekseriyetinde düşük kapasite ve kısmi olmak üzere- üretimler başladı ve devam ediyor. Altyapı, bina hasarı, makine hasarı ve stok hasarına yönelik maliyetin yaklaşık 170 milyar lira olacağını kestirim ediyoruz.
“Adıyaman’daki sanayi hasarı 7 milyar liranın üzerinde”
Sadece Adıyaman’daki sanayi sitesinin hasarının 1 milyarın üstünde olduğu bildiriliyor. Bakan Varank, bu kentteki hasarı şöyle lisana getirdi:
Maalesef Adıyaman’da da yıkılan, ağır yahut orta hasarlı tesisler var. Aktif olan 4 OSB’de 54 yıkılan, orta ya da kısmen ağır hasarlı bina, 98 az hasarlı tesis bulunuyor. 171 fabrika bu felaketi hasarsız atlattı. Ayrıyeten aktif 6 sanayi sitesinde de yıkılan ve hasarlı binalar mevcut. OSB ve Sanayi Sitesi dışındaki üretim tesisleriyle birlikte Adıyaman’daki sanayi hasarının 7 milyar liranın üzerinde olduğunu öngörüyoruz.
“Zarar gören her bir fabrikayı, her bir işletmeyi, her bir dükkânı tekrar ayağa kaldıracağız”
Adıyaman için sanayi ve üretim noktasında da eksikliklerimizi gidereceğiz. Ziyan gören her bir fabrikayı, her bir işletmeyi, her bir dükkânı tekrar ayağa kaldıracağız. Öncelikle OSB ve Sanayi Sitelerinin bakanlığımıza olan kredi borçlarını bir yıl erteledik. Afet bölgesinde uygun bulunan alanları zelzele kriterlerini de gözeterek ‘sanayi alanı’ olarak ilan edeceğiz. Bu alanlarda acilen yeni sanayi işyerlerini inşa edeceğiz. Yıkılan yahut kullanılamayacak kadar hasarlı sanayi iş yerlerinin zemin uygunluğuna nazaran yerinde yine inşa edilmesi için de takviye sağlayacağız.
“KOBİ’lerimize 1,5 milyon liraya kadar faizsiz kredi takviyesi sağlayacağız”
Bölgede yapılacak yeni yatırımları teşvik etmek için, zelzelelerin ağır yıkıma yol açtığı ilçelerimizi Cazibe Merkezleri Programı’na dahil ediyoruz. Böylelikle yapılacak tüm yatırımları; en üst teşviklerimizden, yani 6. bölge teşviklerinden faydalandıracağız. Ayrıyeten, KOBİ’lerimizin acil gereksinimlerinin karşılanması için KOSGEB Acil Takviye Kredisi Programı’nı devreye aldık. İşletmenin ve aldığı hasarın büyüklüğüne nazaran KOBİ’lerimize 1,5 milyon liraya kadar faizsiz kredi takviyesi sağlayacağız.
“KOBİ’lere konteyner başına 30 bin liraya kadar dayanak sağlama kararı aldık”
Yine afet bölgesinde KOSGEB alacaklarının kısmen yahut büsbütün silinmesine yönelik çalışmamızı başlattığımızı daha evvel tabir etmiştim. Bölgede en büyük gereksinimlerden birisi de işçi kardeşlerimizin barınma sorunu. Biz bu noktada konteyner satın alacak KOBİ’lere konteyner başına 30 bin liraya kadar takviye sağlama kararı aldık. Böylelikle çalışanlarına barınma imkanı sağlayan KOBİ’lerimizin çok daha süratli formda ayağa kalkmasını hedefliyoruz.
“Biz buradayız. Gölbaşı’nı seviyoruz”
Bakan Varank’ın gün boyunca gerçekleştirdiği ziyaretlerin birincisi sarsıntılardan büyük hasar gören Gölbaşı OSB’deki fabrikalar oldu. Sarsıntıların şiddetiyle bir dokuma fabrikasının yerle bir olduğu, içindeki makine ve ekipmanların ise kullanılamaz hale geldiği görüldü. Şapka, bere ve eldiven üreten bir öbür dokuma fabrikasında ise haftalar sonra üretim yine başladı. Depremzede personellerin birinci mesailerine, “Biz buradayız. Gölbaşı’nı seviyoruz” baskılı şapka üreterek başlamaları dikkat çekti.
Bölgesel Kalkınma Odaklı Acil Hareket Planının da ele alındığı toplantıya Adıyaman’da koordinatör vali olarak vazife yapan Kayseri Valisi Gökmen Çiçek, Adıyaman Vali Vekili Muhammed Tugay, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Hasan Suver ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede ve Adıyaman Belediye Lideri Süleyman Kılınç katıldı.
