ABD Lideri Donald Trump’ın talimatı ile Bağdat Havalimanına düzenlenen hücumda Haşdi Şabi Lider Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis ile birlikte hayatını kaybeden Süleymani, İran önderi Ayetullah Ali Hamaney tarafından “yaşayan şehit” olarak isimlendiriliyordu.
Doğrudan İran başkanı Hamaney’e bağlı hareket eden Süleymani, 1998’den bu yana İran’ın ülke dışındaki askeri-istihbari operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü’nün komutanlığını yürütüyordu.
Kasım Süleymani, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 2007’de getirilen milletlerarası seyahat yasağına karşın Suriye ve Irak başta olmak üzere bir çok noktada İran’ın askeri operasyonlarını yönetiyordu.
Süleymani, Trump’ın Temmuz 2018’de İran’a yönelik savaş tehditlerine ait yaptığı bir konuşmada, “Bizi dünyada ‘benzeri görülmemiş’ bir hareketle tehdit ediyorsunuz. Savaşı başlatabilirsiniz lakin onu bitirecek olan biziz.” sözlerini kullanmıştı.
1957 DOĞUMLU
İran’da 1957’de güneydoğu eyaleti Kirman’ın Afganistan hududuna yakın dağlık bir bölgesinde, aşiret yapılarının hakim olduğu Rabord köyünde dünyaya gelen Süleymani, daha çocuk yaşta çiftçi olan babasının devlete olan borcunu ödeyebilmek için inşaatlarda çalışmaya başladı.
5 YIL OKULA GİTTİ
İlkokulu bitirdiği yıl köyünü terk ederek İhtilal Muhafızları Ordusuna katılan Süleymani’nin, sonra aldığı 45 günlük askeri eğitim sayılmazsa, bütün eğitim hayatı bu 5 yıllık ilkokul deneyimiyle hudutlu kaldı.
Askeri mesleğine 1979 İran İhtilali sonrasında başlayan Kasım Süleymani, yalnızca 45 günlük bir eğitimle orduya kabul edildi. Süleymani, birinci askeri cephe tecrübesini, İran’ın batısındaki Mahabad’da, İran ihtilalinden sonra ayaklanan silahlı Kürt kümelere karşı yaşadı.
Devrimden sonra İran-Irak savaşında gösterdiği üstün uğraşlarla dikkatleri çeken Süleymani, cephe gerisinde birçok operasyonu muvaffakiyetle yönetti. Şimdi 20 yaşındayken Teğmen rütbesiyle 41’inci Sarullah Birliği’nin komutanlığını üstlenen Süleymani’nin bu savaşta gösterdiği başarılarla askeri mesleğinin basamaklarını süratle tırmanmaya başladı.
TALİBAN’A KARŞI KUZEY İTTİFAKINI DESTEKLEDİ
Süleymani, Taliban’ın 1998’de Mezar-ı Şerif kentinde İranlı 7 diplomatı ve 1 gazeteciyi öldürmesi üzerine direkt savaş yerine Taliban’a karşı çaba eden Burhaneddin Rabbani’nin liderliğini yaptığı Kuzey İttifakı isimli kümeye takviye verilmesini sağladı.
IRAK’TA SADDAM’A KARŞI MÜCADELE
Süleymani, savaş sırasında Saddam Hüseyin’e karşı çaba eden Iraklı Kürt önderlerle güzel alakalar kurdu. 1991’deki Körfez Savaşı’nda silahlı Şii kümeler ile bağlantılar geliştiren Süleymani, bu kümelerin ayaklanmalarını organize etti.
Saddam’ın 2003’te ABD’nin Irak’ı işgali sonucu devrilmesinden sonra ABD ordusuna karşı savaşan Şiileri perde gerisinden yöneten Süleymani, birtakım Sünni kümelerin da eğitim ve silahlandırılmasında rol üstlendi.
Süleymani, bir yandan ABD ile savaşan kümeleri komuta ederken bir yandan da Irak’ta ABD ve İran ortasındaki pazarlıklarda en değerli kelam sahiplerindendi. Bu nedenle Süleymani, askeri kimliğinin yanında diplomat kimliğine de sahip bir kumandan olarak öne çıktı.
Irak savaşında Kürt önderlerle yakın çalışması, Saddam sonrasında Irak’taki siyasetçilerle özel alakalar kurması için Süleymani’ye âlâ bir yer hazırladı.
Kasım Süleymani Irak’ta yalnızca Şiilerle değil Sünni başkanlarla de âlâ münasebetler geliştirdi. Eski Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani başta olmak üzere bir dizi siyasetçiyle yakın ilgileri bulunan Süleymani, Şii başkan Mukteda el Sadr’ın başka siyasi kümelerle uzlaşmasına da yardımcı oldu. Süleymani, Irak’ın Sünni Devlet Lider Yardımcısı Usame Nuceyfi’yle de yakın bağlantılar kurdu hatta Nuceyfi 2013’te İranlı generalin annesinin Tahran’daki cenazesine de katıldı.
LÜBNAN HİZBULLAH’I SİLAHLANDIRDI
Lübnan’da Hizbullah ile çalışan Süleymani, 2006’da İsrail’in Hizbullah’ın bir İsrail askerini kaçırdığı gerekçesiyle Lübnan’a saldırmasıyla başlayan “33 Günlük Temmuz Savaşı’nda da Hizbullah’ın eğitim ve silahlandırılması sorumluluğunu yürüttü.
SURİYE VE IRAK’TAKİ ROLÜ
Süleymani’nin ülke içerisinde bulunan Hizbullah ve öbür Şii milis güçlerine sağladığı askeri strateji sayesinde Esed güçlerinin destek edilmesi sağlandı ve muhalifler tarafından ele geçirilen kimi kentler ve kasabalar da yine rejimin denetimine geçti. Kasım Süleymani’nin yardımcısı Hüseyin Hemedani, Ekim 2015’te Halep’te terör örgütü DEAŞ tarafından öldürüldü.
Süleymani, Irak’ta terör örgütü DEAŞ’a karşı uğraş için kurulan Haşdi Şabi örgütünün oluşturulmasında ve yönetilmesinde de ön plandaydı. Irak’ta DEAŞ’a karşı cephede çektirdiği fotoğraflarla dünya kamuoyunun dikkatini çekti.
“KASIM SÜLEYMANİ LİDERİMİZDİR” YAZILMIŞTI
ABD’nin Haşdi Şabi üslerine akının akabinde hafta başında ABD’nin Bağdat Büyükelçiliğini basan kümeler duvarlara “Kasım Süleymani liderimizdir” formunda yazılar yazmıştı.
ABD’nin Bağdat Büyükelçiliğinin dokümanlarına nazaran ise Süleymani, İran’ın Irak’taki her türlü siyasetini formüle eden ve hayata geçiren kişiydi. Kasım Süleymani ortada hiçbir kişi ya da ünite olmadan, direkt doğruya İran devletinin en üst otoritesi başkan Hamaney’e bağlıydı.
