Fransa’da 16 binden fazla kamu kütüphanesi bulunuyor. Merkezi başşehir Paris’teki Ulusal Kütüphane (BnF), 40 milyon yapıtla Fransa’nın en geniş koleksiyona sahip en büyük kütüphanesi olarak öne çıkıyor.
Dördü Paris bölgesinde olmak üzere toplam beş tesisten oluşan Ulusal Kütüphane’de, kitap, afiş, el yazmaları, madalyon, sanat yapıtları ve tarihi eserler de bulunuyor.
Dünyanın en eski kitabı olarak nitelendirilen Mısır menşeili “Prisse Papirüsü” kütüphanenin kıymetli yapıtları ortasında yer alıyor. Kelam konusu papirüsün milattan evvel yaklaşık 1800 yılına ilişkin olduğu kestirim ediliyor.
Fransız muharrir Victor Hugo’nun dünyaca ünlü “Sefiller” isimli romanının el yazması, müzede sergileniyor.
Diğer yandan BnF’nin dijital kütüphanesi olan Gallica’da milyonlarca kitap, gazete, mecmua, el yazması, mektup, karikatür, fotoğraf, harita, ses ve imaj kaydına çevrim içi erişilebiliyor.
Kütüphanenin tarihi beşiği: Richelieu tesisi
Fransa Ulusal Kütüphanesi tarihi, 18. yüzyılda Kraliyet Kütüphanesi’nin Paris’in merkezi 2. bölgesindeki Richelieu tesisine nakledilmesiyle başladı. 1789’da başlayan Fransız İhtilali’nin akabinde “ulusun” kütüphanesi haline gelen BnF, bugünkü ismini 1994’te aldı.
Richelieu tesisi, yüzyıllar içerisinde genişleyerek 58 bin metrekarelik bir alana yayıldı. Son olarak 12 yıl süren renovasyon ve modernizasyon çalışmalarının akabinde tesis Eylül 2022’de kamuya açıldı. Çalışmaların maliyeti 261,3 milyon avroyu buldu.
Richelieu kompleksi, antik çağdan bu yana farklı çağlara ilişkin 900 yapıtın sergilendiği bir müzeyi ve 1900 metrekarelik geniş bir bahçeyi de bünyesinde barındırıyor.
Mimarisi ismine yansıyan Oval Oda
Renove edilen tarihi tesisin en dikkat cazip kısımların ortasında Oval Oda yer alıyor. Oval Oda’da 9 bini çizgi roman 20 binden fazla eser bulunuyor. Öte yandan, BnF’nin “modern” tesisini oluşturan Francois Mitterand tesisi, ismini taşıdığı eski Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterand’ın talimatı üzerine inşa edildi.
Paris’in güneyinde Seine Irmağı’na yakın çağdaş tesisin projesi 1988-1998 yıllarında tamamlandı. Tesis, 80 metre yüksekliğinde 22 katlı 4 cam kuleden oluşurken, raf uzunlukları 400 kilometreye ulaşıyor. Fransız mimar Dominique Perrault’un yapıtı olan François Mitterand tesisinin köşeli kuleleri 4 açık kitabı temsil ediyor. Tesis 1 hektarlık bir bahçeye de konut sahipliği yapıyor.
