Belçika’nın başşehri Brüksel, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin başkanlarını ağırladı.
İki gün sürecek AB Başkanlar Zirvesi’ne 27 ülkenin devlet yahut hükümet liderleri katılıyor.
AB Kurulu Lideri Charles Michel’in başkanlık ettiği doruğun birinci kısmına Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres katıldı.
Tahıl muahedesi gündemde
Rusya-Ukrayna Savaşı üzere değerli jeopolitik bahisler ile iklim değişikliği üzere global sıkıntıların ele alınacağı toplantıda, besin güvenliği ve mühleti uzatılan Karadeniz Tahıl Koridoru Muahedesi pahalandırılacak.
Liderler, daha sonra Ukrayna oturumuna geçecek. Toplantının bu kısmına Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelensky görüntü konferansla bağlanacak.
Ukrayna’ya askeri destek
AB’nin Ukrayna’ya takviyesinin devamı, Ukrayna’ya sağlanacak başta 155 milimetrelik top mermisi olmak üzere çeşitli mühimmat ve silahlar, askeri dayanak için finansman sağlanması ve dondurulmuş Rus varlıklarının kullanımı üzere çeşitli mevzular ele alınacak. Önderler, tepe toplantısında göç konusunu da görüşecek.
Zirvenin ana konusu ise ekonomik durum ve Avrupa’nın rekabetçiliği olacak. Önderler, Avrupa endüstrisinin rekabetçiliğini artırmak için atılacak adımları tartışacak.
Avrupalı üreticilerle ilgili rekabet avantajı çekincesi
AB başkanlarının geçen ay gerçekleştirdikleri dorukta, ABD’de enflasyonun düşürülmesine yönelik kapsamlı sıhhat, iklim ve vergi düzenlemelerini içeren yasanın Avrupa’ya tesirlerini tartışmıştı.
Bu yasa ABD’deki yatırımlara değerli teşvikler sağlıyor. AB; ABD ve Çin üzere ülkelerdeki emsal teşvik ve desteklemeler karşısında Avrupalı üreticilerin rekabet avantajını kaybetmesinden çekiniyor. Önderler, sanayi yatırımlarını muhafazaya yönelik önlemleri kıymetlendirecek.
Yeşil ve dijital dönüşümü hızlandırmanın ve yatırımları teşvik etmenin yollarını ele alacak önderlerin, sentetik yakıtlar ve nükleer gücün gelecekteki rolünü de tartışması bekleniyor.
Fransa ve Almanya’nın görüş ayrılıkları
Fransa ile Almanya ortasında nükleer güç ve içten yanmalı motorlar konusundaki görüş ayrılıkları tepenin, ana gündeminin dışına sapmasına neden olması bekleniyor.
Başını Almanya’nın çektiği bir küme ülke, AB’nin 2035 yılından itibaren içten yanmalı motora sahip, yani akaryakıtlı ve dizel yeni arabaların satışını yasaklama teşebbüsüne karşı çıkmıştı.
Otomobil üreticisi ülkelerin yansısını çekti
Avrupa Parlamentosu (AP) tarafından onaylanan ve AB ülkelerinde satılacak yeni arabalara ve hafif ticari taşıtlara katı karbon emisyon standartları getirecek düzenleme, AB’nin büyük araba üreticisi ülkelerinin reaksiyonunu çekmişti.
Almanya, planı desteklemek için AB’nin e-yakıt olarak bilinen ve yenilenebilir güç ve havadaki karbondioksiti yakalama ile üretilen sentetik yakıtlarla ilgili bir muafiyet getirilmesi gerektiğini belirtmiş, AB Kurulu’ndan bu hususta bir düzenleme talep etmişti.
Berlin teminat istiyor
Böylece Almanya, sentetik yakıtlarla çalışan içten yanmalı motorlara sahip yeni otomobillerin satışına dair teminat istiyor.
Almanya’nın bu tavrı Fransa’nın reaksiyonunu çekmişti. Bu hususta AB Komitesi ile Almanya ortasındaki müzakereler ise devam ediyor.
Öte yandan, Fransa, Avrupa’da daha fazla yeşil teknoloji üretmeye yönelik AB düzenlemelerinde nükleer güce daha fazla yer verilmesini istemişti.
Temiz teknoloji üretimi
AB Komitesi, müsaadelerin daha süratli verilmesini ve projelerin daha fazla finansmana erişiminin sağlanmasını içeren, Avrupa’da pak teknoloji üretimini artırmaya yönelik yeni planlarını geçen hafta açıklamıştı.
AB, Avrupa’daki pak teknoloji yatırımcılarının ABD ve Çin üzere cazip sübvansiyonlar sunan ülkelere gitmemesine yönelik yasa paketinde nükleer güce yer vermemişti.
Fransa, bu planda nükleer gücün de yer almasını istemesine rağmen Almanya üzere kimi ülkelerin karşı tavrı nedeniyle başarılı olamamıştı.
AB Başkanlar Doruğu’nda Avrupa’nın en büyük ülkeleri Almanya ve Fransa’nın bu bahislerdeki farklı tavırlarının da gündeme gelmesi öngörülüyor.
Bankacılık kesiminin durumu görüşülecek
AB başkanları ikinci gün ise Euro Tepesi düzenleyecek. Euro Tepesi’ne, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Lideri Christine Lagarde ve Euro Kümesi Lideri Paschal Donohoe de katılacak.
AB’nin ekonomik ve mali durumunu görüşecek başkanlar, maliye siyasetlerinin uyumunu tartışacak. AB üyesi ülkelerin kamu harcamalarını ve bütçe açıklarını sonlandıran mali kuralların da bu oturumda tartışılması bekleniyor.
Liderler, bilhassa ABD’deki banka iflasları ve İsviçre’deki bankacılık krizinin AB’ye mümkün tesirleri konusunda görüş alışverişinde bulunacak.
Geçen hafta ABD’de başlayan bankacılık krizinin akabinde Avrupa’da da Credit Suisse paniği yaşanmıştı. Bu oturumda önderler, ECB Lideri Lagarde’dan ayrıntılı bilgi alacak.
