Türkiye için tarım üretimi, tarım alanları, çiftçinin desteklenmesi, üretilecek eserin seçimi, sulaması, programlanması ve ormanların korunması çok değerli bir yere taşındı.
Tarım ve orman alanlarında düzenlemeleri içeren kanuna nazaran, lif, tohum ve sap üretimi ile ilaç aktif hususu elde etmeye yönelik çiçek ve yaprak üretimi gayeli kenevir yetiştiriciliği, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın müsaadesine tabi olacak.
Politikaların tespit edilmesi bakanlık yetkisinde olacak
Tarım kesimiyle ilgili siyasetlerin tespit edilmesi, planlanması ve uyumuyla ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılarak, uygulanmasında Bakanlık yetkili olacak.
Tarımsal üretimin planlanması, besin teminatı ve güvenliğinin sağlanması, verimliliğin artırılması, etrafın korunması ve sürdürülebilirliğin tesis edilmesi için Bakanlıkça belirlenen eser yahut eser kümelerinin üretimine başlanmadan evvel Bakanlıktan müsaade alınacak. Bakanlık, arz ve talep ölçüsüyle yeterlilik derecesini dikkate alarak hangi eser yahut eser kümelerinin üretileceği ile tarım havzası yahut işletme bazında minimum ve azami üretim ölçülerini belirleyecek.
Bakanlıkça, tarım kesiminde kontratlı üretimin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için gerekli düzenlemeler yapılacak. Kontratlı üretimi özendirmek için üreticilere, dayanakların verilmesinde öncelik tanınacak.
Sözleşmeli üretim
Sözleşmeli üretimde irade serbestisi temel olacak fakat salgın hastalıklar, tarım eserleri ticaretinde yaşanan gelişmeler karşısında arz güvenliğinin sağlanması, ziraî üretimin iç yahut dış talebe uygun ayarlanması yahut bitki ve hayvan sıhhatinin korunması hedefiyle muhtaçlık halinde bakanlıkça belirlenen eser, eser kümeleri, kontratlı olarak üretilecek.
Bakanlık, kontratlı üretimin geliştirilmesi, izlenmesi ve denetim edilmesi için kontratın taraflarını ve kapsamını içeren kayıt sistemleri oluşturacak, mukaveleler bu kayıt sistemleri kullanılarak da düzenlenebilecek.
Sözleşmeli üretimde sigorta şartı
Tarımsal üretim mukavelesine tabi eserlere yahut üretim varlıklarına sigorta yaptırılması mecburî olacak.
Tarımsal üretim mukavelelerinde belirtilen zorlayıcı sebepler haricinde mukavele kapsamında üretilen eserin alımından yahut satımından vazgeçen üretici ya da alıcılar için ceza şartı belirlenecek. Ceza şartı, alımından ya da satımından kaçınılan eser ölçüsünün kontrattaki bedelinin yüzde 20’sinden az ve yüzde 50’sinden fazla olamayacak. Et ve Süt Kurumunun taraf olduğu mukavelelerde üretici için ceza şartı alt huduttan daha az belirlenebilecek yahut ceza şartına yer verilmeyebilecek.
Ormanlarda madencilik faaliyetleri
Devlet ormanlarına nakil vasıtaları ile yıkıntı yahut inşaat atığı atmak ya da hafriyat yahut çöp dökmek suretiyle ormanlara, doğal hayata ve etrafa verilen ziyan “orman suçu” sayılacak.
Devlet ormanları içinde maden aranması ve işletilmesi ile madencilik faaliyeti için mecburî tesis, yol, güç, su, haberleşme ve altyapı tesislerine, fon bedelleri dışında bedeli alınarak Bakanlıkça müsaade verilecek.
Madencilik faaliyetleri
Madencilik faaliyetlerinin ve faaliyetlerle ilgili her türlü yer, yol, bina ile tesislerin hükmi şahsiyeti haiz amme kurumlarına ilişkin ormanlarda yahut özel ormanlarda yapılmak istenmesi halinde Bakanlıkça müsaade verilmesi mümkün olacak.
Madencilik faaliyetlerinin sona ermesi sonucunda yönetime teslim edilen yahut terk edilen doğal yapısı bozulmuş orman alanları rehabilite edilecek.
Devlet ormanlarının yanmasından yahut açıklıklarından faydalanılarak işgal, açma yahut hangi halde olursa olsun kesme, sökme, budama yahut boğma yollarıyla elde edilecek yerler ile buralarda yapılacak her türlü yapı ve tesisler, şahıslar ismine tapuya tescil olunamayacak. Buralara direkt doğruya orman yönetimince el konulacak.
“Muhtaçlık” koşulu kaldırılacak
Köylerde yer sarsıntısı, yangın, heyelan, sel ve çığ yüzünden felakete uğrayanların zati gereksinim alabilmesi için aranan “muhtaçlık” kuralı kaldırılacak. Bu düzenlemenin yürürlük tarihi, yayım tarihinden 6 ay sonra olacak.
Orman yönetimi, yangınları önlemek için en çok 5 yılda tahakkuk ettirilecek bir plan ve program dahilinde yangın emniyet yolları, yangın kule ve kulübeleri yapmak ve bunları yönetim merkezlerine telli ve telsiz telefonla bağlamakla mükellef olduğu üzere yangın tehlikesinin fazla olduğu mıntıkalarda gerek gördüğü yerlerde ve kâfi ölçüde yangın söndürme alet ve gerecini havi motorlu vasıtalarla teçhiz ve destek edilmiş yangın takımları bulunduracak.
Ormanlara hafriyat dökenlere verilen cezalar artırılıyor
Kanunla ormanlara nakil vasıtaları ile yıkıntı yahut inşaat atığı atan ya da hafriyat yahut çöp dökmek suretiyle etrafa ziyan verenlere yönelik cezalar ağırlaştırılarak para, müsadere ve mahpus cezaları verilebilecek.
Orman yönetimi tarafından kesilecek ağaçların tespitinde kullanılan damga ya da damga yerine geçecek işaretleri, ağaçları keserken taban kütükte bırakmayanlarla damgalı ya da işaretli ağaçları tespit edilen hadde göre daha yüksekten kesenlere, kesilen her ağaç için 500 lira idari para cezası verilecek.
Devlet ormanlarında orman yönetimince belirlenen konak yerlerinden diğer yerlerde geceleyenlere verilen ceza 50 liradan 1500 liraya çıkarılıyor.
Orman yangınına sebep olanlara verilen 2 yıldan 7 yıla kadar mahpus cezası
Dikkat ve itina yükümlülüğüne karşıt olarak orman yangınına sebep olanlara verilen 2 yıldan 7 yıla kadar mahpus cezası, 3 yıldan 10 yıla kadar mahpus cezasına çıkarılıyor.
Terör maksatlı yangın çıkartanlara verilen isimli para cezası 20 bin günden 25 bin güne kadar olabilecek.
Kasten orman yakan kişi, 10 yıldan az olmamak üzere mahpus ve 1000 günden 10 bin güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.
Suçun, yangına müdahalenin geciktirilmesi yahut yangının söndürülmesinin zorlaştırılması maksadıyla ve bu hedefi gerçekleştirmeye elverişli olacak yer, vakit yahut kurallarda işlenmesi halinde faile verilecek ceza yarı oranında artırılacak.
Orman Genel Müdürlüğünce yeni bir orman kadastro komitesi görevlendirilecek. Bu komite, orman kadastrosu ve 2/B uygulamasını yapacak ve ilan edecek. İlan edilen orman kadastro çalışmasındaki sonlandırma temel alınacak. İlan tarihinden itibaren 30 gün içinde dava açılmadığı takdirde ilan edilen çalışma katılaşacak.
İhtilaflı tarım toprakları kiralanabilecek
Kanunla atıl durumda bulunan yerlerin özüne ve mülkiyet hakkına dokunulmaksızın, kamu faydası gözetilerek üretime kazandırılması ve bu biçimde ülke iktisadına katkı sağlanması gayesiyle bir düzenleme getiriliyor.
Buna nazaran, Bakanlık, Hazinenin özel mülkiyetinde yahut devletin karar ve tasarrufu altında bulunan tarım toprakları hariç olmak üzere, mülkiyeti gerçek ve hukukî bireylere ilişkin olup, hisselilik, mülkiyet ihtilafı, kesimlilik, ziraî faaliyete son verilmesi, göç yahut diğer bir sebeple üst üste iki yıl müddetle işlenmeyen tarım yerlerini tespit ederek, iktisada kazandırılması ve kamu faydasına kullanılması için bu yerleri kira geliri arazi maliklerine ilişkin olmak üzere ve arazinin vasfının değiştirilmemesi kuralıyla dönemlik olarak rayiç bedelden aşağı olmamak üzere kiraya verebilecek.
Genel şura toplantısı tarihleri
Deprem nedeniyle OHAL ilan edilen vilayetlerde ziraî emelli faaliyet gösteren kooperatifler ile üst kuruluşları, olağan genel konsey toplantılarını 31 Aralık 2023 tarihine kadar, yapı kooperatifleri ve üst kuruluşları ise olağan genel şuralarını 2023 mali yılı olağan genel şurası toplantısı ile birleştirerek 30 Haziran 2024’e kadar yapabilecek.
